Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (paks)

Paks zijn gevaarlijk voor mens en milieu. Wij leggen uit wat ze precies zijn en hoe ze in ons voedsel terechtkomen. Ontdek welke maximumgehalten gelden en welke analyses wij kunnen uitvoeren.

Wat zijn paks?

Paks zijn stoffen die bestaan uit ongeveer 250 verschillende verbindingen: vast en doorgaans kleurloos. Ze ontstaan bij onvolledige verbranding of verhitting van organische materialen. Van onvolledige verbranding is sprake als de temperatuur van het vuur laag is en er weinig zuurstof beschikbaar is. Hoe lager de temperatuur en hoe minder de zuurstof, hoe meer paks er vrijkomen.

Zo komen paks in ons voedsel

Maar hoe komt de mens in aanraking met paks? Naast de lucht die we inademen, consumptiegoederen en tabaksrook is voedsel de belangrijkste bron. De stoffen ontstaan meestal tijdens de bereiding of productie daarvan: het wordt te sterk verhit of komt in contact met verbrandingsgassen, zoals rook of een open vlam. Denk aan gegrild, geroosterd, gebakken of gefrituurd voedsel.

Soms komen paks vanuit het milieu in voedsel terecht. Bijvoorbeeld wanneer uitlaatgassen van auto’s in contact komen met gewassen. Het gaat dan met name om bladgroenten, of om vis en andere zeevruchten die de paks vanaf de oceaanbodem opnemen.

Probleem voor mens en milieu

Al tientallen jaren zijn paks het onderwerp van gesprek in wetenschappelijke en publieke debatten. De stoffen kunnen namelijk gevaarlijk zijn voor mens en milieu. De eerste vastgestelde kankerverwekkende en genotoxische pak-verbinding is benzo(a)pyreen. Sinds 2002 zijn daar nog eens zestien pak-verbindingen bij gekomen. Dat publiceerden de Scientific Committee on Food (SCF) van de Europese Commissie en het Joint Expert Committee on Food Additives (JECFA)

Maximumgehalten

Genoeg reden om zo min mogelijk paks binnen te krijgen dus. Daarom is voor sommige groepen levensmiddelen een maximumgehalte voor benzo(a)pyreen vastgesteld. Hetzelfde geldt voor de som van de vier stoffen benzo(a)pyreen, benzo(a)antraceen, benzo(b)fluoranteen en chryseen. De maximumgehalten zijn te vinden in de bijlage bij Verordening (EG) nr. 1881/2006 van de Europese Commissie inzake verontreinigingen.

Analyseren van paks in levensmiddelen

Met onze jarenlange ervaring in het analyseren van paks kunnen we een breed spectrum aan levensmiddelen onderzoeken. Onze analytische pakketten bestaan uit: